Felietony

FelietonyWięcej Świat(ł)a

Wszystko na opak

Dopadła mnie angina, znów w weekend i (znów) robię dobrą minę do złej gry. Sztuki chorowania w dni wolne od pracy nauczyłem się wiele lat temu w Ameryce, gdzie za chorobę nie płacą, bo czas to pieniądz. Należy zatem chorować wtedy, gdy jest najtaniej, ażeby do choroby nie dopłacać. Okazuje się, iż moje ciało i dusza ciągle wiedzą, że w gruncie rzeczy na chorowanie mnie nie stać.

Marząc o długich wakacjach w rajskich wielokątach Zanzibaru, Mauritiusa, Seszeli i Madagaskaru, po drodze wpadłem na weekend do Europy, a w niej… Świętokrzyskiego Dwukąta Uzdrowiskowego „Busko-Solec”, do już prawie dołączyła także „Kazimierza Wielka”. Tam samym domniemany dwukąt na naszych oczach staje się trójkątem…

W swojskim trójkącie i okolicach świat w tych dniach niespodziewanie stanął na głowie. Wszędzie ukrop nieziemski, bo żarem zieje tropikalnym od równika, a ja z grypą na ramieniu pluskam się frywolnie na przekór przeznaczeniu w rodzimych siarczkowych basenach, jak zawsze pełen nadziei, że to coś da. Snuję też wizje na przyszłość, jak to będzie, gdy z trójkąta zrobi się nam kiedyś czworokąt, czyli na przykład kwadrat…

Read More
FelietonyWięcej Świat(ł)a

Po prostu Kanada

Mam na biurku globus plastikowy i podświetlany, który włączam co rano i gaszę wieczorem. I właściwie nic mi więcej nie potrzeba do szczęścia. To jest właśnie ten mój cały świat, którym wystarczy lekko pokręcić, by przenieść się gdzieś, ot tak na chwilę, żeby po prostu być gdzie indziej, po drugiej stronie na przykład, gdzie trawa zawsze zieleńsza jest od naszej. Z półki obok zlewa mi się, a raczej ścieka, zegar Salvadora Dali. Przypomina jęzor czasu i szkoda tylko, że nie jest zrobiony z czekolady, bo można by go wtedy polizać.

Przed chwilą znowu pokręciłem globusem i myślę dziś tylko (i wyłącznie) o Kanadzie. Na jej wschodnim krańcu, w miasteczku St. John’s, zaczyna się Trans-Kanadyjska Autostrada numer 1, która naprawdę kończy się w Victorii, na Wyspiej Vancouver, w sumie 7821 km dalej, a mari usque ad mare, od Atlantyku do Pacyfiku. Trudno to sobie wyobrazić, trzeba tę drogą koniecznie przebyć. Szkoda, że nie jest zrobiona z czekolady.

Read More
AktualnościFelietonyLiczby i Fakty

Ponad 30 osób na jedno miejsce…..

Niektórzy z nas, myśląc o urlopie, wzięli pod uwagę, że od 1 lipca wzrośnie płaca minimalna. To już druga podwyżka w tym roku. Od lipca najniższa pensja wynosić będzie 4300 złotych brutto. Od 1 lipca wzrośnie też minimalna stawka godzinowa dla określonych umów cywilnoprawnych: z 27,70 do 28,1 złotych, czyli niewiele, ale jednak trochę więcej. Według ministerstwa szacunkowa liczba osób objętych podwyżką wyniesie około 3,6 miliona osób.

W 2025 roku stawka minimalna także wzrośnie i od początku 2025 roku najniższa krajowa będzie wynosić 4626 złotych. Dodatkowo minimalna stawka godzinowa wynosić będzie 30,20 złotych. Nie do końca z tego rozwiązania są zadowoleni przedsiębiorcy, szczególnie ci mali, bo oprócz podwyżki płacy minimalnej od lipca zwiększą się też składki ZUS. A ponieważ jednocześnie wzrastają ceny za energię elektryczną i gaz, powstaje niebezpieczeństwo zawieszania lub likwidacji firm, szczególnie w sektorze usług.

Read More
FelietonyWięcej Świat(ł)a

Nasz podziurawiony świat

Według Einsteina, Dante’go i Blake’a nasz świat jest dziurawy, a dziury dzielimy na: białe, szare i czarne. I nikt nam nie wmówi, że to, co szare jest czarno-białe albo odwrotnie. W czarnej dziurze może być tylko czarno. I od razu zaczynają się problemy, bo jak tu – w obrazkowej naszej ponowoczesności – pstryknąć sobie selfie z własną czarną dziurą w tle? Wiadomo, że najtrudniej jest zatrzymać w kadrze ciemność, czyli strach. Sam wiem o tym najlepiej.

Skoro wszystko już było, nie warto się powtarzać. Jednakże, gdy wokół wojna, trudno nie ulec mrocznym rozmyślaniom. To niesamowite zresztą, jak niewiele przez lata zmieniło się w naszej politycznej wyobraźni. Do tego niełatwo jednoznacznie stwierdzić, dlaczego tak się dzieje. Do niedawna wydawało się, że po roku 1989 wpadliśmy po prostu w jakiś wir błędnej czarnej dziury, z której nijak nie możemy się wydostać. Na szczęście jest nadzieja, iż lada moment to się zmieni…

Read More
FelietonyWięcej Świat(ł)a

Świętojański sen emigranta

W mojej małej wsi ciągle mi się śni, aby choć na chwilę stać się… frywolnym motylem, skaczącym z kwiatka na kwiatek tak, by nie drgnął nań ani jeden płatek… Marzy mi się sielanka od zmierzchu aż do poranka. A potem, gdy już obudzę się rano, niech znowu porwie mą duszę pogmatwaną ów wiatr wyobraźni, co to z amanta momentalnie czyni emigranta. Na nowo. Ech, Jolka, Jolka – jak Ty już nic nie pamiętasz. Gdzie te pagórki leśne? Gdzie te łąki zielone? Gdzie one są? Choćby od święta. Ta noc przeklęta po prostu jest, bo płacze deszczem. Co jeszcze? Tu Piasek, tam Wilki gonią Baśkę, co miała fajny biust, ale najważniejsza przecież jest Kaśka, z którą można było konie kraść…

Jak wrócić do swojego kraju po trzydziestu paru latach? Czy to w ogóle możliwe? Ulegam fantasmagorycznej iluzji, że ja naprawdę jestem stąd, bo czuję, że stąd jest ma dusza. Słowiańska i bezpańska, poobijana do granic wytrzymałości, a tu jeszcze nagle zrobiło się keine Grenzen. Strach…

Read More
AktualnościFelietonyLiczby i Fakty

Około 3,5 miliona gospodarstw…

Martwią informacje o znacznym wzroście zachorowań na odrę i krztusiec. W większości chorują dzieci. Jak twierdzą lekarze, jest to niestety pokłosie braku szczepień. W latach 2014 – 2023 aż 82 tysiące rodziców odmówiło szczepień swoich dzieci. W naszym kraju do obowiązkowych szczepień zalicza się między innymi szczepienia przeciwko gruźlicy, tężcowi, krztuścowi, odrze, śwince i różyczce. Szczepionki to jeden z najskuteczniejszych sposobów wspierania odporności, a tym samym prewencja wielu poważnych chorób, które mogą zagrażać nie tylko zdrowiu, ale także życiu. Kara za brak szczepień to tylko tysiąc złotych. Wielu ekspertów twierdzi, że tak niska kara nie jest skuteczna.

Wszyscy powinniśmy dbać o zdrowie, od tego w dużym stopniu zależy długość naszego życia. Według wstępnych danych Eurostatu (stan na maj 2024) średnia oczekiwana długość życia w Polsce w 2023 roku wynosiła 78,6  lat i była dłuższa o 7,1 lat niż 30 lat temu (w  1993 roku – 71,5 lat). Dla porównania – w krajach europejskich średnia oczekiwana długość życia w 2023 roku wynosiła 81,5 lat.

Read More
FelietonyWięcej Świat(ł)a

Czy leci z nami pilot?

Nieodgadnione są ścieżki, jakimi chadza nasza wyobraźnia. Co krok zaskakiwani jesteśmy różnorodnością skojarzeń i zmyśleń. Duch nasz ochoczo powraca też do owych naiwnych doświadczeń, których idealna świeżość i spotaniczność przysparzały nam kiedyś tylu niezapomnianych wzruszeń i uniesień.

Coś, co doskwiera teraz, to taka trochę peryferyjnie banalna codzienność oraz ewentualne okazjonalne bujanie w obłokach. W końcu wymaga to przecież odwagi oraz pewnej dozy fantazji, czyż nie tak? Znad chmur niewątpliwie widać lepiej a ja uwielbiam wręcz te bezsenne noce podczas długich lotów – zwłaszcza gdy towarzyszą im turbulencje. Lubię mocne wrażenia.

Read More
AktualnościFelietonyWięcej Świat(ł)a

Poranna medytacja. Ludzie, zejdźcie z drogi…

Przeminęły w końcu zimowe chłody i kwiatki wyrosły na wiosnę. W Opolu po raz 61. znów festiwal. Jest jakby normalniej i lada moment znowu zacznie się kalendarzowe lato. Wydawać by się zatem mogło, że od razu na rower wskoczyć trzeba i najlepiej udać się gdzieś w siną dal. Wraz z nadejściem lata ma przecież być natychmiast tyle słońca w całym mieście. Popatrz, no po prostu popatrz, ile szczęścia niosą z sobą zakochani…

Tylko na wsi niestety ciągle leje jak z cebra, przez co utknął na dobre wśród tych łąk zielonych nasz czuły listonosz (niczym ów narrator ze słynnego eseju noblistki). Przy małej kapliczce pod wiatą przycupnął, zadumany w medytacji nad naszym losem, onieśmielony nieco pobożnym patosem. Wiejska droga rozmokła zupełnie i wkoło błota tyle, że nie sposób złapać jakąkolwiek równowagę i jechać dalej. A to przecież i tu, i tam ludzie na listy czekają…

Read More
AktualnościFelietonyLiczby i Fakty

Blisko 15%…

Dla wszystkich „kawoszy” ta chwila nad filiżanką bądź kubkiem kawy są ogromną przyjemnością. Dziś szczególnie, bo wielu z nas wypije popołudniową kawę z Mamą. Świętujemy Dzień Matki. Ostatnio znowu podano, że cena kawy spadła, co jest dobrą wiadomością. Europejczycy wypijają średnio 160 litrów kawy w ciągu roku. Najczęściej pijemy ją rano, ale także po południu. Wiele osób zastanawia się, co można robić podczas następnego długiego weekendu, który już za tydzień (wystarczy wziąć urlop 31 maja, czyli dzień po Bożym Ciele, i już mamy łącznie z sobotą i niedzielą 4 dni wolnego). Pewnie będziemy wypoczywać nad morzem, w górach i nad rzekami. Bardzo dobrze, że w tych dniach odbyła się 3 edycja Akcji „Czysta Odra”, podczas której 21 tysięcy wolontariuszy zebrało ponad 165 ton śmieci.

Tegoroczny maj sprzyja wielu spotkaniom towarzyskim i rodzinnym. Nie tylko dzięki dwóm długim weekendom, ale przede wszystkim – dzięki pierwszym komuniom. W tym roku są one wyjątkowo drogie dla wszystkich: dla rodziców, rodziny i gości. Goście, według wielu opinii, powinni w tym roku albo kupić prezent (popularny jest dron, komórka, rower, gry komputerowe lub elektryczna hulajnoga), albo włożyć do „koperty” od kilkuset do 1500 złotych.

Read More
AktualnościFelietonyLiczby i Fakty

Około 300 mld złotych…

W ostatnim czasie przeprowadzono sondaż, w którym zadano pytanie, czy Polacy chcą zostać w Unii. Za obecnością opowiedziało się 77% badanych. To najgorszy wynik od maja 2013 roku, kiedy poparcie było na poziomie 72%.

Rekordowe poparcie odnotowano w czerwcu 2022 roku, bo aż 92%, zaś  rok temu, w kwietniu 2023 roku, wyniosło ono 85%, czyli o 8% więcej niż obecnie. To powinien być sygnał dla nas wszystkich, bo w czasie wojny za polską granicą, przynależność do państw członkowskich Unii powinna nam dawać poczucie wspólnoty i bezpieczeństwa.     

A w Ukrainie już 801 dzień wojny. Na północ i wschód od Charkowa, drugiego co do wielkości miasta w Ukrainie, trwają ciężkie walki. Nieustannie, w dzień i w nocy trwają naloty w Donbasie i innych regionach. Wszyscy czekają na broń, a przede wszystkim na amunicję z pakietów pomocowych ze Stanów Zjednoczonych, Unii i poszczególnych państw. Oby nie było za późno.

Read More